🔺«جهاد اکبر» یعنی «تربیت نفس»
تأدیب نفس و مهار کردن شهوت، غضب و وهم، در ابتدا برای انسان خیلی فشار دارد و فشارش هم آنقدر زیاد است که از آن به جهاد اکبر تعبیر کرده اند. در اصطلاح به «مقابله کردن با نفس و مهار کردن آن» غلبه بر هوای نفسانی می گویند. هوا یعنی خواستهها، چه در بُعد شهوت باشد، چه غضب و چه وهم. چون نفس به معنای خاصّش از این قوا تشکیل میشود. این تعلیم به تعبیر علی (علیهالسلام) و این تأدیب، ابتدا مشکل است و از غلبه کردن بر این نفس به «جهاد اکبر» تعبیر شده است.
🔺این که میگویند جهاد اکبر همین تربیت نفس و غلبه بر هوای نفس است. روایتی از علی (علیهالسلام) است که میفرماید: «ردع النفس عن الهوى الجهاد الأکبر»[6] اگر بخواهی نفست را از خواسته های گستردهاش برگردانی و جلوی اطلاقش را بگیری، جهاد اکبر کرده ای.