- قدیم‌ترها، بچه‌ها از در و دیوار خانه بالا می‌رفتند و کودکانی که گوشه ای از خانه کز می‌کردند و کاری به کار کسی نداشتند به نظر می‌آمد مریض هستند. بازی و سرگرمی طبیعی‌ترین خصلت کودکان است؛ شاید در سال‌ های اولیه زندگیشان تمایل داشته باشند به تنهایی و با اسباب بازی‌ هایشان بازی کنند اما هر چه که بزرگ‌تر می‌شوند علاقمند به بازی با دوستان و همسالان خود می‌شوند.

بگذریم از مزیت‌های بازی‌های گروهی و آموزش‌های ناخودآگاهی که این بازی‌ها در رشد و تقویت خلاقیت و مهارت کودکمان دارد؛ شادابی و نشاط حاصل از باهم بودن بزرگ‌ترین خاصیتی است که جمع‌های کودکان همسال دارد.

پیامبر خدا صلّی الله علیه و آله:

خَمْسٌ لآأَدَعُهُنَّ حَتَّى الْمَماتِ: ...

وَالتـَّسْلیمُ عَلَى الصِّبـْیانِ لِتَکُونَ سُنَّةً مِنْ بَعْدى. 

پنج چیز را تا هنگام مرگ رها نمى کنم،

که پس از من جزء آیین شوند:

[یکى از آنها] سلام کردن به کودکان است.

(مکارم الاخلاق، ج 1، ص 251)

محققان دانشگاه مک گیل، اطلاعات بیش از ۲۶ هزار نوجوان ۱۱ تا ۱۵ ساله را در کانادا مورد بررسی قرار داده‌اند که این بررسی‌ها نشان می‌دهد کودکانی که با خانواده خود غذا می‌خورند، در رفتارهای خود بهتر عمل می‌کنند. «فرانک الگار» از دانشگاه مک گیل در مونترال با اشاره به نتایج این تحقیق می‌گوید: افرادی که شام را با خانواده خود می‌خورند، مشکلات عاطفی و رفتاری کمتری نسبت به سایر کودکان دارند و احساس رضایت از زندگی در آن ها بیشتر است.

●۱. اگر قصد راهنمایی و تربیت کسی را دارید، در قدم اول از گفتار نرم و با محبت بهره گیرید; حتی اگر مخاطب شما فرعون سرکش یا سران لجوج کفار جاهلی باشند; (طه/۴۴ و شعرا/۲۱۵) . 

●۲. گفتار و رفتار آدمی در هر زمان و مکان، در حافظه الهی محفوظ است; مراقب باشید; (لقمان/۱۶ و کهف/۳۰) . 

●۳. نسبت به انسان های اطرافت، احساس مسئولیت کن و آن ها را از کارهای بد بازدار و به کارهای خوب تشویق کن. این لازمه استحکام یک پیکر است و بنی آدم اعضای یکدیگرند; (لقمان/۱۷) .

●۴. در رفتارهای اجتماعی دقت کن! مبادا با غرور رویت را از دیگران برگردانی یا مثل متبکران راه بروی; مبادا تندرو و کندرو شوی; میانه روی، بهترین روش است; مراقب باش صدایت را بر سر کسی بلند نکنی; (لقمان/۱۸و ۱۹) . 

●۵. قرآن کریم به شدت با پیروی از جمع (خواهی نشوی رسوا، همرنگ جماعت شو) و حرکت به دنبال اکثریت، مخالف است. قرآن می گوید: اگر بخواهی از اکثریت مردم فقط به این خاطر که اکثریت هستند، پیروی کنی، بدون شک از راه خدا دور می شوی; همیشه با چشمان باز تصمیم بگیر; (انعام/۱۱۶ و اسراء/۳۶) .

●۶. امانت داری یکی از ارزشمندترین ارزش های قرآنی است. حضرت موسی (ع) را به خاطر امانت داری و قدرتش، در خانه حضرت شعیب پناه دادند; (قصص/۲۶) و حضرت یوسف را به خاطر امانت داری و علمش، بر خزانه مصر نشاندند; (یوسف/۵۵) و حتی رسول خدا (ص) که از سوی خداوند برگزیده شد، مشهور به امانت داری و به محمد امین معروف بود. 

●۷ . اگر می خواهید مخاطبان به سوی شما جذب شوند، ابتدا به خودتان بپردازید! روح خشک و سنگین و بی لطافت، هیچ گاه در امر تربیت موفق نمی شود. مهربانی، دلسوزی و رقت قلب را در خود بپرورید تا مردم بی آن که شما متوجه شوید، در اطراف شما جمع گردند; (آل عمران/۱۵۹) .

●۸ . آیا دوست دارید که دشمن خود را به یک دوست تبدیل کنید؟ به هر بدی که در حق شما کرد، با خوبی پاسخ گویید. این را قرآن تجویز می کند; آیه ۳۴ سوره فصلت را بخوانید!